Do poczytania

Tutaj będę zamieszczała swoje teksty na temat drobiu :)
Miłego czytania :) 
Spis:
- Budowa jaja kurzego
- Jak kura znosi jajka? 
- Zaburzenia w budowie jajek. 
- Wpływ mikroflory bakteryjnej na trawinie i wchłanianie składników pokarmowych.

BUDOWA JAJA KURZEGO


Skorupka składa się głównie z substancji nieorganicznych ( ok 92-96%) z czego głównie jest to węglan wapnia, dodatkowo fosfor i magnez.  W każdej skorupce jest też barwnik, który odpowiada za barwę jajka (Owoporfiryna- brunatno czerwony; ooporfiryna- brunatny; oocyjanina- niebieski). Jak wiadomo barwa jest charakterystyczna dla rasy.
Ogólnie skorupka składa się z dwóch warstw:
1.Warstwa zewnętrzna, czyli wapienna lub gąbczasta. Zbudowana jest włókien keratynowo- kolagenowych na których znajdują się substancje mineralne. W tej warstwie występuje barwnik.
2.Warstwa wewnętrzna, czyli mamiralna lub brodawkowa. Zbudowana z granulek matrycy białkowej wokół której znajduje się bezpostaciowa substancja mineralna węglanu wapnia.
Skorupka jajka pokryta jest błoną mucynową, dzięki której do jajka utrudniony dostęp mają bakterie. Z tego powodu najlepiej myć jajka tuż przed spożyciem.
Skorupka jajka posiada około 8-9 tysięcy porów przez które zachodzi wymiana gazowa ( do wnętrza jajka dostaje się tlen, a opuszcza je dwutlenek węgla powstający w wyniku przebiegu reakcji życiowych zarodka ). Pory umożliwiają także przenikanie pary wodnej. Pory skupione są głównie na tępym końcu jajka.
Pod skorupką od strony wewnętrznej znajdują się błony pergaminowe : błona podskorupowa                ( zbudowana z 3 warstw) i błona białkowa ( zbudowana z 2 warstw). 
Błony te nie przepuszczają koloidów. Przepuszczają za to powietrze, wodę i substancje mineralne.
Ze względu na różnicę temperatury ciała kury i otoczenia w chwili znoszenia jajka przez kurę kurczy się treść jaja. W tej chwili błona białkowa oddziela się od błony podskorupowej i tworzy się komora powietrzna w tępym końcu jaja.
Komora powietrzna najczęściej znajduje się w tępym końcu jaja, jednak czasami przemieszcza się wokół białka.
Zaraz pod błoną białkową znajduje się białko.
Kurze białko jest to roztwór koloidalny białek w którym są także cukry i sole mineralna, nie ma jednak tłuszczy. Białko otoczone jest błonę pergaminową. Błona ta składa się z dwóch blaszek, które ściśle do siebie przylegają i które rozchodzą się w tępym zakończeniu jaja i otaczają komorę powietrzną.  Białko jest źródłem substancji odżywczych dla zarodka.
Białko składa się z czterech warstw:
1.       Białko chlazotwórcze, które stanowi ok 3 % białka. Właśnie z tego białka wywodzą się chalazy.
2.       Białko rzadkie wewnętrznie, które stanowi ok 17% białka i pełni funkcję amortyzującą.
3.       Biało gęste stanowiące 57-60% białka. Jest ono galaretowate.
4.       Białko rzadkie wewnętrzne stanowi ok 23 %. Zawiera mało mucyny.
Chalazy to sznury włókien mucynowych, które uniemożliwiają żółtku ruchy wewnątrz jaka ( oprócz ruchów obrotowych).A więc ochraniają zarodek. Przymocowane są do żółtka i do białka. Chalazy znajdują się z obu stron żółtka wzdłuż osi jaja.
Chalazy razem z białkiem gęstym utrzymują żółtko w centrum jajka.
W Białku znajdują się jeszcze lizosom, konalubuminy i awidyny oraz inhibitory, które mają znaczenie antybakteryjne. Także w jajku znajdują się katalazy i mucyny.
Żółtko jest otoczone błoną wite linową, która nadaje mu kształt, chroni zarodek a także utrzymuje równowagę dyfuzyjną pomiędzy żółtkiem a białkiem. Błona ta składa się z 3 warstw, przez co zabezpiecza przed drobnoustrojami zarodek.
Kolor żółtku nadają ksantofile – luteina i zeaksantyna.
Żółtko składa się z naprzemianległych 6 warstw żółtka jasnego i 6 warstw żółtka ciemnego.
Żółtko jasne jest żółtkiem rozrodczym, składa się w 85 % z wody, jest w nim mało białek i lipidów. Jest go trochę mniej niż żółtka ciemnego.
Żółtko ciemne jest żółtkiem twórczym, składa się w 40% z wody, w 17% z białka i w 36% z tłuszczu.
W centrum żółtka znajduje się latebra, czyli rdzeń jest ona połączona z tarczką zarodkową, która znajduje się na jądrze Pandera czyli żółtku odżywczym.
Pod względem chemicznym żółtko to tłuszcze w postaci emulsji, aminokwasy egzogenne, białka – owowitelina i owoliwetyn, pierwiastki- P, Fe, Cu, Mg, S, Ca a także witaminy A, D, E.

Tarczka zarodkowa występuje w każdym jajku, jednak tylko w jaju zapłodnionym z niej rozwija się embrion. Tarczka zarodkowa to biegun animalny żółtka(- jest też biegun wegetatywny). 

Znawca prześwietlając jajko jest w stanie poznać czy jest ono zapłodnione, czy nie po wielkości tarczki zarodkowej. W jajku zapłodnionym tarczka jest większa i bardziej płaska. Natomiast mniejsza i owalna tarczka mówi nam o tym, że jajko nie jest zapłodnione. 


Skład morfologiczny jaja kurzego o masie 58 g
Żółtko -19 g
Białko – 33 g
Skorupka – 6 g
Skład morfologiczny jaja gęsi o masie 161 g
Żółtko – 57,3 g
Białko – 83,1 g
Skorupka – 20,6 g
Skład morfologiczny jaja kaczki o masie 70,4 g
Żółtko – 25,3 g
Białko – 37,9 g
Skorupka – 7,2 g

Skład chemiczny jaja kurzego :
1.       Jajo ze skorupką o masie 58,9 g
Woda – 65,6% - 38,1 g
Białko – 12,1 % - 7,9 g
Tłuszcz – 10,5 % - 6,1 g
Węglowodany – 0,9 % - 0,5 g
Minerały – 10,9% - 6,3 g
2.       Jajo bez skorupki o masie 51,6 g
Woda – 73,6% - 38 g
Białko – 12,8% - 6,6 g
Tłuszcz- 11,8% - 6,1 g
Węglowodany – 1 % - 0,5 g
Minerały – 0,8 % - 0,4 g



CIEKAWOSTKA
Jak sprawdzić czy jajo jest świeże ?
Pierwszym sposobem jest sprawdzenie wielkości komory powietrznej, jednak wtedy trzeba się już na tym znać. Można to też zrobić w inny, prostszy sposób. Możemy włożyć jaja do pojemnika z wodą. Wtedy świeże jaja będą leżeć na dnie, a stare jajka będą utrzymywać się w pionie tępym końcem do góry. A więc stare jajka pływają pionowo. 




JAK KURA ZNOSI JAJKA ?


Zawsze zadawałam sobie to pytanie jako dziecko. Ale dopiero niedawno poznałam odpowiedź na to pytanie. Cały „sekret” tkwi w anatomii kury.  Otóż żeńskie gruczoły płciowe prawostronne u ptactwa domowego  są uwstecznione. Aktywne są gruczoły lewostronne. Jajnik znajduje się między lewą nerką, a lewym płatem płuca. Na jajniku dojrzewają pęcherzyki żółtkowe ( komórki jajowe) aż do momentu osiągnięcia wielkości normalnego żółtka. Komórki jajowe mają różną wielkość, dojrzewają po kolei do momentu w którym zostaną uwolnione przez błonę pęcherzykową ( proces jajeczkowania) . W pełni wykształcone żółtko przechodzi przez lejek jajowodu , który ma długość około  9 cm. Jeżeli wcześniej doszło do aktu płciowego to właśnie w lejku dochodzi do zapłodnienia.  Plemniki w jajowodzie są zdolne do zapłodnienia przez 10-21 dni u kur i 8-10 dni u kaczek i gęsi.  W magnum jajowodu (czyli część główna), które ma długość około 32 cm znajdują się gruczoły, które otaczają żółtko białkiem.  Wokół żółtka tworzy się błona witelinowa. Następnie tworzy się warstwa białka płynnego wewnętrznego. Proces ten trwa około 2 -3 godzin, po tym czasie „jajo” przechodzi do następnego odcinka jajowodu -cieśni w której powstają kolejne błony: białkowa i podskorupowa.  Właśnie między tymi błonami tuż po zniesieniu jaja przez kurę powstaje komora powietrzna. Dzieje się tak z powodu podciśnienia i  szoku termicznego.  Wielkość komory może być różna i mówi o świeżości jajka. Proces wytwarzania błon w cieśni trwa około godziny.  Po czym jajo  przemieszcza się do macicy, w której powstaje skorupka na skutek wydzielania się węglanu wapnia. 
Czas powstania jaja od momentu jajeczkowania do zniesienia wynosi 18-24 godziny.
Znoszenie jaj, a więc praca jajowodu kontrolowana jest przez hormony. Jak wiadomo na hormony można wpływać  z zewnątrz poprzez przysadkę mózgową. Hodowcy drobiu to wykorzystują między innymi kontrolując intensywność i czas oświetlenia –tzw. przedłużenie dnia oraz kontrola temperatury w kurnikach. 



Kura znosi jajko w taki sposób, że jajowód się podwija. Dzięki temu jajo nie zostaje zabrudzone odchodami. 

 ZABURZENIA W BUDOWIE JAJ


Obserwując nieśność stada można zaobserwować różne defekty w jajach. Ogólnie przyjęło się że deformacje te nie powinny przekraczać 8 %.
Możemy zaobserować następujące zjawiska:
1. Jaja bezżółtkowe (karłowate). Przyczyną ich powstania jest drażnienie ścian jajowodu ciałem obcym, które traktowane jest jako jądro wokół którego odkłada się białko.
2.  Jaja dwużółtkowe. Przyczyną ich powstania jest wielkokrotna owulacja. A więc pęcherzyki dojrzewają jednocześnie i jeżeli dwa takie dojrzałe pęcherzyki trafią do lejka w jednym czasie to powstają jaja dwużółtkowe. Występuje to bardzo często u młodych nisek, na początku nieśności.
3.Jaja lane, czyli aja bez skorupki lub o bardzo cienkiej skorupce. Powstają na skutek zaburzenia gospodarki mineralnej. Najczęsciej powodem jest złe żywienie, czasami ma to podłoże psychiczne - stres.
4. Jaja giganty, czyli jajo w jaju. Wga takiego jaja to nawet ponad 130g, przy normalnej wadze 58g. Jaja takie powstają gdy gotowe już do zniesienia jajko cofa się i ponownie wokół niego odkładane jest białko i tworzy się skorupa.
5. Świetlne stłuczki, czyli jaja z pęknięciami skorupy widocznymi dopiero po prześwietleniu jaja. Powstają z powdu zaburzeń gospodarki mineralnej, a więc na skutek błędów żywieniowych.
6. Jaja z pomarszczoną skorupką. Powstają także na skutek zaburzonej gospodarki mineralnej. 


WPŁYW MIKROFLORY BAKTERYJNEJ NA TRAWIENIE I WCHŁANIANIE SKŁADNIKÓW POKARMOWYCH.


Skład flory bakteryjnej przewodu pokarmowego ptaków nie został jeszcze w pełni określony  Wiadomo,że obecne w nim bardzo różnorodne mikroorganizmy wchodzą między sobą w wielorakie powiązoania i interakcje - czyli po prostu zachodzą między nimi różne zależności. Niektóre mikroorganizmy mogą funkcjonować w przewodzie pokarmowym tylko dlatego, że istnieją inne. 
Prowadzone kiedyś badania ( lata 90) nad drobiem trzymanym w warunkach jałowych, izolowanych nie wyjaśniają pytań dotyczących mikroflory przewodu pokarmowego ptaków. Dodatkowo okazało się iż w środowisku sterylnym ptaki różnią się od od swoich "krewniaków" trzymanych w hodowlach czy wylęgarniach zarówno pod względem morfologicznym jak i fizjologicznym - a mianowicie posiadają cieńsze i krótsze jelita a także mają swego rodzaju niedorozwój humornalnego i komórkowego systemu odpornościowego. 
Pisklęta klujące się w higienicznych warunkach i po zdrowych matkach nie są zakażone bateriami. Flora bakteryjna powstaje w ich organiźmie przez kontakt z otoczeniem - inkubator, odchowalnik a także przez kontakt z paszą, wodą, itp. Osiedlenie się drobnoustrojów w organiźmie młodego ptaka przebiega szybko. Zbadano, iż flora bakteryjna znajdowana u 2-dniowego ptaka nie różniła się od obecnej u ptaka w 10, 16 czy 30 dniu życia. Najliczniej bakterie występują w wolu i w końcowym odcinku przewodu pokarmowego, zwłaszcza w jelitach ślepych. 
W części gruczołowej i mięśniowej żołądka oraz w jelicie cienkim mikroorganizmy nie mają tak sprzyjających warunków osiedlanie się. Przeszkadza im niższe pH a także szybkie przesuwanie się treści pokarmowej. 
Inwazja drobnoustrojów całkowicie dotąd obcych dla organizmu - który jak pamiętajmy żył już w jajku- działa niewątpliwie jako czynnik stresowy. Mikroorganizmy, pomijając już ich właściwości chorobotwórcze, produkują substancje toksyczne, które niejednokrotnie drażnią ścianki jelit (te za to stają się grubsze). Prawdopodobnie obniżają także wchłanianie substancji pokarmowych. Dodatkowo rozkładają i niszczą witaminy, powodują deaminnację (-  reakcja chemiczna polegająca na eliminacji z cząsteczki związku chemicznego grupy aminowej,najczęściej z wydzieleniem amoniaku) i dekarboksylację ( – reakcja chemiczna, w której dochodzi do usunięcia grupy karboksylowej z kwasów karboksylowych lub ich soli i estrów. W wyniku tej reakcji następuje zazwyczaj wydzielenie dwutlenku węgla) aminokwasów, współzawodniczą z organizmem gospodarza przyswajaniu witamin, związków mineralnych i innych składników pokarmowych. Z tego powodu możemy często zaobserwować różnice we wzroście i rozwoju między ptakami trzymanymi w warunkach jałowych lub też dostających antybiotyki a ptakami z hodowli czy wylęgarni ( tzw. grupy kontrolne). Im ptaki są młodsze tym różnice są wyraźniejsze, później stopniowo zanikają, gdyż po pewnym czasie ustala się w jego organizmie równowaga, a nawet pewien rodzaj symbiozy między nim a mikroorganizmami żyjącymi w jego przewodzie pokarmowym.

WPŁYW DROBNOUSTROJÓW NA TRAWIENIE WĘGLOWODORÓW, BIAŁEK I TŁUSZCZÓW.

Bakteryjny rozkład węglowodanów zachodzi często już w wolu, przy czym powstałe produkty przemiany materii- takie jak: kwas mlekowy, kwas octowy, kwas propionowy- mogą być wchłaniane przez ścianki wola i wykorzystywane następnie do dalszych procesów metabolicznych. Są to jednak procesy, które nie odgrywają istotnej roli w ogólnej przemianie materii organizmu ptaka. Z drugiej strony aktywna działalność mikroorganizmów, zwłaszcza bakterii kwasu mlekowego i drożdży, może prowadzić do wytworzenia nadmiernych ilości kwasów organicznych oraz produktów fermentacji alkoholowej. U ptaków grzebiących ( szczególnie u indyków) reakcje te mogą sprzyjać pojawieniu się schorzeń wola - wole obwisłe, wypełnione zalegającą i sfermentowaną karmą. W jelitach ślepych u ptaków pod wpływem działania bakteryjnych trwa proces trawienia włókna. Dowodem tego jest zwiększona koncentracja gazów jelitowych ( dwutlenek węgla i metan) oraz lotnych kwasów tłuszczowych w jelitach kurcząt kontrolnych w porównaniu z ptakami trzymanymi w warunkach sterylnych. Gazy te powstają w końcowym odcinku przewodu pokarmowego i są wchłaniane przez ścianki jelit; absorpcja produktów metabolizmu bakteryjnego nie ma jednak dla drobiu praktycznego znaczenia. 
Obecność mikroorganizmów w przewodzie pokarmowym ptaków wpływa raczej niekorzystnie na procesy trawienia i przyswajania białek. Świadczy o tym wiele wyników prac badawczych prowadzonych na ptakach trzymanych w warunkach sterylnych i żywionych dawkami z dodatkiem antybiotyku ( bardzo często podaje się sulfatyf). Przy skąpym udziale aminokwasów w paszy obserwuje się wyraźne współzawodnictwo mikroorganizmów z organizmem gospodarza w zakresie ich wykorzystywania. Poza tym proces hydrolizy aminokwasów przez bakterie tworzą się substancje toksyczne: lotny amoniak, aminy i siarkowodór. 
Nadmierny rozwój pewnych bakterii w przedniej części jelita środkowego może spowodować rozkład kwasów żółciowych, co w znacznym stopniu upośledza absorpcję tłuszczów. Stwierdza się równize lepszą retencję ( czyli zatrzymanie) i absorpcję (czyli wchłanianie) kwasów stearynowego i palmitynowego i ptaków trzymanych w warunkach sterylnych w porównaniu z ptakami z prób kontrolnych. U tych drugich, czyli u ptaków w wylęgarniach i hodowlach zaznacza się nieco lepsza absorpcja kwasu oleinowego i linolowego oraz szybszy rozkład cholesterolu w organizmie. 

SYNTEZA WITAMIN PRZEZ FLORĘ BAKTERYJNĄ 

Zapotrzebowanie jakościowe na witaminy ptaków trzymanych w warunkach sterylnych i normalnych jest jednakowe, nie zostało jednak ściśle ustalone, czy mają one takie same potrzeby ilościowe. Na pewno w jelitach ślepych zachodzi synteza witamin z grupy B i witaminy K. Zawartość witaminy B2, kwasu nikotynowego, foliowego, biotyny, kwasu pantetonwoego - okazuje się kilkakrotnie większa w tej części jelit w porównaniu z pozostałymi ich odcinkami. Usunięcie jelit ślepych powoduje przesunięcie się syntezy do innej części jelita gdyż, gdyż zawartość witamin w odchodach ptaków zaoperowanych i normalnych okazała się taka sama. 
W jelitach ptaków trzymanych w normalnych warunkach znajdowano stokrotnie większe ilości substancji zbliżonych do witaminy B12, podczas gdy u ptaków trzymanych w warunkach jałowych nie stwierdzono obecności żadnej z nich. Zauważono jednak, że obfitość związków zbliżonych do witaminy B12 nie chroni ptaka przed niedoborem tej witaminy. Uważa się więc, że związki te są prawdopodobnie wykorzystywane jedynie przez drobnoustroje, nie mając odżywczego znaczenia dla organizmu gospodarza. Poza tym doświadczenia przy użyciu znakowanej witaminy B12 wstrzykniętej do podwiązanych jelit ślepych wykazały, iż witamina ta jest w bardzo niewielkim stopniu w nich absorbowana. 
Synteza witamin z grupy B, jak i witaminy K w jelitach ptaka nie ulega wątpliwości, nie wiadomo jednak, czy ptak może bezpośrednio z nich korzystać. Większość badaczy przychyla się do twierdzenia, że witaminy te są dostępne dla ptaków dopiero po ponownym ich pobraniu z wydalin (dodatnie, odżywcze działanie głębokiej ściółki), ponieważ ich synteza przebiega w końcowym odcinku przewodu pokarmowego.

WPŁYW FLORY BAKTERYJNEJ NA METABOLIZM ZWIĄZKÓW MINERALNYCH.

Mikroflora przewodu pokarmowego ptaka współzawodniczy z organizmem gospodarza w przyswajaniu związków mineralnych. zauważono, że dodatek antybiotyków do dawek dla kurcząt zmniejsza zapotrzebowanie na cynk i magnez, natomiast zwiększa retencję wapnia i fosforu u ptaków rosnących jak i u niosek.